TAKINTI VE OBSESYON SAÇMA OLDUĞUNU BİLMESİNE RAĞMEN SÜREKLİ TAKINTILARI YAPMA KENDİSİNİ ENGELLEYEMEME HALİ, SIKINTIYLA YAPMA İSTEĞİNİ ENGELEYEMEME FRENLİYEMEME
SAÇMA OLMASINA RAĞMEN YAPMA RAHATLAMA TEKRAR YAPMA RAHATLAMA TEKRAR YAPMA RAHATLAMA HALİ…
Sürekli el yıkama, saatlerce banyo yapma,çöpleri elleyememe, sürekli kirlenmiş mikrop kapma hissine kapılma ve hemen yıkama yıkanma hali… Günlerce aylarca yıllarca sürmesi sonuçta tam tükenme hali ve hayatın çekilmez hale gelmesi. İnsanları bıktırması. Misafirliğe gidemez, misafir kabul edemez, evden çıkamaz duruma düşme, sürekli evi her gün temizleme altını üstüne getirme. Takıntıya tam teslim olma takıntı ile kalkma takıntı ile yatar hale gelme…
Su kapalı mı, evi kilitledim mi, aygaz açık mı kaldı, doğalgaz su elektrik vanalarını açık mı bıraktım. Bu muydu şu muydu şöyle miydi öyle miydi… Emin olamama kontrol etme isteğiyle gitme bakma kontrol etme. Tekrar düşünceye takılma gitme kontrol etme kapatma… Uzaklaştıktan biraz sonra tekrar takılma saçmalamasını bilmesine rağmen tekrar gitme bakma kontrol etme bu günlerce haftalarca aylarca yıllarca sürmesi. Namaz kılarken acaba kabul oldu mu olmadı mı abdesti aldım mı almadım mı, temizlendim mi kirlendim mi…
Çocuk nefes alamayacak , hastalanacak kötü olacak başına bir iş gelecek.korkusu; yok bir şey ama kendimi engelleyemiyorum, saçma olduğunu biliyorum. Uykudan kalkıyorum uyuyan çocuğun yatağına gidiyorum kulağımı dayayarak nefes alıp verdiğini kontrol ediyorum. Aylarca hatta yılarca hatta her çocukta aynı takıntı.
Sokakta parkelerin üstüne çizgilere basamama, yürüyememe, taksi plakalarını sayma, kapılardan 3,5,7 gibi girme çıkma kapatma, 3,5,7 gibi sayı kadar içinden konuşma tekrarlama, masası duvardaki resim elbise dolabı odasındaki eşyaların milimetrik ve simetrik olarak sürekli düzenli olması bundan dolayı çalışamama , milimetrik ve simetrinin bozulacağı düşüncesi ile dolabından hiçbir eşyasını alamama hali…
İbadet ederken ortaya çıkan dini inanışların tersine çok rahatsız edici düşüncelerin gelmesi.
Tekrarlama, sayma, sayı,simetri, saldırganlık, cinsellik, dini… gibi birçok takıntılar vardır.
Obsesyon: İrade dışı gelen, bireyi tedirgin eden, egoya yabancı, bilinçli çaba ile kovulamayan, yineleyen düşüncelerdir.
Kompulsiyon: Bu saplantılı düşünceleri kovmak için yapılan, irade dışı yenileyen hareketlerdir.
Örneğin: Herhangi bir şeye dokunduğunda elinin kirlendiğini saplantılı bir şekilde düşünen kişinin el yıkama tutkusu gibi… Kişi bu düşüncelerin aklına gelmemesi için ya da hareketleri yapmamak için kendisini zorlar. Ama zorladıkça istenmeyen düşünceler gene gelir, istenmeyen hareketler tekrar tekrar yapılır.
Kuşkusuz bu takıntılar insanlık tarihi kadar eskidir. Hepimiz olumsuz bir olay konuştuğumuzda bizim de başımıza gelmesin diye kulak memesini tutup tahtaya bir iki kere vururuz. Bu bir çeşit bu belayı, bu olayı bizden uzak tutmak için yapılan bir önlem “kontrol” çabasıdır.
Peki bu saplantıları bir parçası hepimizde olabiliyorsa nereden sonra hastalık haline gelir?
1) Düzenlilik, temizlik, kusursuzluk artık o kadar had safhadadır ki evde oturan diğer aile üyeleri rahatsız olmaktadır.
2) Bu düzen, temizlik ve takıntılar kişinin çok zamanını almaktadır. Bu yüzden işe geç kalır, servisi kaçırır, banyodan kolay kolay çıkamaz, saatlerce namaz kılar…
3) Sosyal yaşantısı yok denecek kadar azalır. Misafir kabul edemez, başka eve gidemez, tuvalete gideceği endişesi sosyal ortamlarda sıvı almasını engeller, evden dışarı çıkması işkencedir. Kendi de garip davranışlarının dışarıdan fark edileceğinden korktuğu için her türlü sosyal yaşantısını kısıtlamıştır.
Takıntı ve Obsesyon Türleri
1) Kuşku obsesyonu: Sık sık elinizi mi yıkıyorsunuz? Banyo yapmak sizin için zul mü?
2) Metafizik obsesyonlar: Evren nedir?Tanrı var mıdır? Yok mudur?
3) Hastalık obsesyonları: Hastalık bulaşacağı korkusu, AİDS olacak, saçkıran olacak, kuş gribi olacak…
4) Sayma obsesyonları: Uğurlu sayı ,uğursuz sayınız var mı?
5) Kötü, çirkin, ayıp, saldırgan bir şey düşünmek ya da yapmakla ilgili saplantılar. Örn; Tanrıya küfür, çocuğumu camdan atar mıyım? Tekrarlayan tövbeler, dualar…
SAPLANTILI KİŞİNİN HAREKETLERİ
Saplantılı kişinin işte bu düşüncelerini nötralize etmek, etkisizleştirmek için zorunlu bir takım hareketler yapar. Tekrar tekrar doğal gazı kontrol eder, tekrar tekrar elini yıkar, yıkanması, giyinmesi, evden çıkması çok zaman alır, alışverişten aldıklarını uygunsuz bir şekilde yıkar, tanrıya küfür ettiği için saatlerce namaz kılar ya da abdest alır. Bu hareketler bazen törensel nitelik kazanır.
KAÇINMA DAVRANIŞLARI:
Çoğu zaman bu hareketler o kadar çok zaman alır ki, artık ibadet etmekten, ev işleri yapmaktan, yıkanmaktan, işe gitmekten, arkadaşları ile buluşmaktan vazgeçer. Çünkü bu işler çok zamanını alıyor ve tuhaf hareketleri dışarıdan da artık fark ediliyordur.
Takıntı ve Obsesyon Tedavi Yöntemleri
1) İLAÇ TEDAVİSİ: Saplantı hastalığının üstüne depresyon eklenmiş olabilir. İlaç olarak antidepresanlar kullanılır. Her antidepresan iyi gelmez. Antideresana ek olarak anksiyolitik ve nöroleptikler eklenir.
2) Bilişsel davranışçı terapiler: Senelerdir ilaç tedavisi altında olup takıntılarından kurtulamamış hastalar!!! Son yıllarda giderek obsesif-kompulsif bozukluğun tedavisinde bilişsel davranışçı terapiler en etkili yöntemlerden biridir. Hastanın çatışmaları, korkuları, yanlış İNANÇLARI üzerine gitmek ile, yoğun empati ve işbirliği yaparak, ev ödevleri temelinde başarılı tedaviler uygulanmaktadır.
3) İyi bir tedavi ile 2 ayda belirgin şekilde kontrol altına alınır düzelir.
En az bir yıl tedavisi sürer. Önce 2 haftada bir, 2.aydan sonra ayda bir 6. aydan sonra 2 ayda bir tedavi ve terapi planlanır.Hemen bizi arayarak uzman psikologlarımızdan randevu alın.